Naast de neurologische problemen is er ook een klasse van problemen die met het immuunsysteem te maken. Daar wordt het voor mij ook een stuk lastiger want ik ben géén immunoloog en bovendien is het immuunsysteem bijzonder ingewikkeld. Maar ik ga het toch proberen en ik ga in op de vijf problemen die patiënten hebben met hun immuunsysteem.

 

● We beginnen met de persistentie van het virus. Er zijn een aantal redenen waarom het virus persistent is geworden. Om te beginnen, een virus wordt persistent als de immuunfitheid laag is (zwakke immuunrespons). De immuunfitheid daalt als het pathogeen (virus of bacterie) niet snel genoeg verdreven kan worden en de strijd te lang gaat duren. Hierdoor raakt het immuunsysteem ¨uitgeput¨ en verzwakt de immuunrespons. In de tweede plaats leidt overprikkeling van het zenuwstelsel tot een verhoogde cortisolproductie en dat is funest voor het immuunsysteem (het  beschadigt de witte bloedcellen -leukocyten - en dat is driekwart van het hele immuunsysteem!). In de derde plaats leidt overprikkeling van het zenuwstelsel tot overprikkeling en uitputting van de thymus en daardoor produceert die minder "vechtcellen"  (cytotoxische T-cellen en T-helpercellen), maar ook minder regulerende T-cellen die het immuunsysteem in toom moeten houden (en dat zou de oorzaak kunnen zijn van de auto-immuunreacties). De wetenschap weet inmiddels dat een slecht werkende thymus heel slecht is voor het immuunsysteem (aangetoond met onder andere dierproeven). Een vierde reden zou kunnen zijn dat het betreffende virus zich relatief goed kan "verstoppen" in het zenuwstelsel, misschien omdat het zenuwstelsel minder goed toegang geeft tot de "vecht"-cellen (daar heb ik persoonlijke ervaring mee, zie Herstelprotocol, "Het verhaal achter het Herstelprotocol").

 

● Het volgende probleem van het immuunsysteem ontstaat door een verslechterde methylering. Methylering is een basisproces in het lichaam en is verantwoordelijk voor energieproductie, DNA regeneratie (reparatie celschade), de aanmaak van hormonen en neurotransmitters, immuuncel aanmaak, ontstekingsremming, leverwerking, gezond houden van hart- en vaatstelsel en stressverwerking. Methylering vindt op allerlei plekken plaats in het lichaam en de lever is één van de belangrijkste plekken, maar er vindt ook methylering plaats in het zenuwstelsel zelf (!!). Er zijn verschillende soorten methylering en ze hebben ook allemaal verschillende functies en een aantal daarvan zijn ook belangrijk voor het immuunsysteem. Voorbeelden daarvan zijn zwavelmethylering, DNA-methylering, histonmethylering en neurotransmitter methylering. Wanneer we ons beperken tot het immuunsysteem dan leidt slechte methylering tot een slechtere regulatie van de genexpressie (celdifferentiatie) van alle immuuncellen en dat leidt tot een tekort aan "goede" immuuncellen (zoals NK-cellen en T-cellen) en tegelijkertijd een teveel van de "slechte" immuuncellen (zoals auto-immuun cellen). Dit betekent dat het immuunsysteem ernstig ontregeld is. Daarnaast leidt slechte methylering tot angsten, depressies, neurologische aandoeningen en bloedproppen in het bloed alsmede hoge viscositeit (door te hoog homocysteīne gehalte). Ook ontstaat er een overvloed aan ontstekingen, de balans van de neurotransmitters wordt verstoord, de hormoonbalans wordt verstoord, de ontgifting verslechtert, de energieproductie neemt af en er is een verhoogde oxidatieve stress hetgeen leidt tot extra celschade. Chronische overprikkeling van het zenuwstelsel is een belangrijke oorzaak van de verslechtering van de bovengenoemde soorten methylering. Ook tekorten in vitaminen en mineralen spelen een rol: B6, B11, B12, zink, TMG, magnesium en methionine (SAM-e). Hiermee is dus weer aangetoond dat overprikkeling van het zenuwstelsel leidt tot ontregeling van het immuunsysteem. Bovendien ontstaan door slechte methylering (door chronische stress) vele ernstige symptomen die eveneens kenmerkend zijn voor ME/CVS, Long Covid en fibromyalgie. Het zou zelfs kunnen zijn dat de verslechtering van de methylering één van de grootste problemen is bij ME/cvs, Long Covid en fibromyalgie!

 

● ​Vervolgens hebben we het probleem van de auto-immuunreacties, die leiden tot orgaanschade, fibromyalgie, reuma en zelfs het aanvallen van de mitochondriën. Fibromyalgie wordt ook wel ¨weke delen reuma¨ genoemd en dat betekent dat het inderdaad gezien wordt als een auto-immuunreactie. Er zijn diverse virussen die een auto-immuunreactie oproepen zoals bijvoorbeeld Pfeiffer (leidend tot MA, reuma, etc.). Wetenschappers zijn nog onderzoekende welke virussen dat doen en met welke gevolgen. Daarnaast speelt een tekort aan Treg-cellen een rol. Wanneer de patiënt een tekort heeft aan Treg-cellen dan ontstaan auto-immuun reacties (evenals bij een laag cortisol). De thymus maakt die cellen aan en een overprikkelde thymus zou hierin kunnen onderpresteren. Auto-immuunreacties worden veroorzaakt door abnormale auto antilichamen (AAB´s) en ook door te veel cytokinen. Het aanvallen van de mitichondriën zorgt ervoor dat de patiënt extra moe wordt want de mitochondriën zijn de energiecentrales van iedere cel.

 

​● Maar dan is er nog een vierde probleem. De celresten van dode cellen moeten worden afgevoerd en dat gebeurt niet goed. Bovendien zijn er zwaar beschadigde zenuwcellen (door slecht werkende apoptose) en die zenuwcellen hebben een enorm verstorende werking hebben op de rest van het zenuwstelsel. En dat leidt weer tot extra moeheid en uitputting (te vergelijken met het effect van "senescente" cellen). Er zijn twee soorten opruimcellen: macrofagen en neutrofielen (beiden deel van het aangeboren immuunsysteem), maar ook dendritische cellen doen dat (ze verscheuren het pathogeen met als doel de informatie van het pathogeen door te geven aan het specifiek immuunsysteem). Het probleem is nu dat auto-immuunziektes en ook voedingsdeficiënties (B12) kunnen leiden tot verminderde aanmaak van die opruimcellen. 

 

● Daarmee zijn we nog niet van de ellende af want het lymfatisch stelsel werkt ook niet goed en dat is een essentieel onderdeel van het immuunsysteem. Het transporteert immuuncellen, helpt bij het opsporen en doden van pathogenen en het omvat ook de thymus, de milt en het rode beenmerg. Als het lymfatisch stelsel niet goed werkt dan faalt het immuunsysteem. De enige manier om het lymfatisch stelsel te activeren is via voldoende lichaamsbeweging, maar dat gaat niet bij de zware patiënten! En zo zit de patiënt weer helemaal klem. Wat overblijft is lymfemassage waarbij een stugge borstel wordt gebruikt om de huid van het hele lichaam te masseren. Dat stimuleert niet alleen de werking van het lymfatisch stelsel, maar het stimuleert tevens de bloedsomloop van de huid. Helaas weten de meeste patiënten dit niet en dus hebben ze een zeer ernstig geïnvalideerd immuunsysteem!

​

​

​De uitkomst is ondertussen wel duidelijk: de wetenschap moet nog heel veel onderzoek doen, maar er is een aanzienlijke kans dat een virale zenuwinfectie aan de basis ligt van alle immuunproblemen die we aantreffen bij ME/cvs, Long Covid en fibromyalgie. 

 

​Het onderwerp dat nu nog van belang is gaat over de ernst van de problemen. Het is duidelijk dat de patiënten onderling enorm verschillen in de mate van invaliditeit. Kan ook dat verklaard worden door de aard van de ziekte: een virale zenuwinfectie. Dat gaan we bekijken op de volgende pagina: Ernst van de symptomen.​